Surf x mentale gezondheid - Elien

Hoi! Ik ben Elien, 28 jaar en ik woon al bijna acht jaar in Amsterdam. Op dit moment ben ik bezig met het afronden van mijn Master in Bewegingswetenschappen met specialisatie in sportpsychologie. Naast surfen vind ik het leuk om te schilderen, te puzzelen en te spelen met de hond.

Ik surf al een aantal jaar en Zandvoort is echt mijn surf-thuisbasis. Ik heb daar mijn eerste surflessen gevolgd en ben er bijna elke week wel te vinden. De eerste paar jaren surfte ik alleen in de zomer, maar sinds twee jaar heb ik mijn eigen board en surf ik ook de winter door. Ik hou van surfen omdat ik helemaal op kan gaan in het surfen. Ik vergeet even alles waar ik me zorgen over maak en ben alleen met de golven en de zee.

Daarnaast hou ik er ook van om mezelf uit te dagen. Ik kan echt voldoening halen uit steeds een stukje angst overwinnen of steeds een beetje beter leren surfen. Dingen die ik heb geleerd over sportpsychologie binnen mijn Master helpen me daarbij en in de toekomst zou ik ook graag anderen daarmee willen helpen.

Sinds vorig jaar ben ik vrijwilliger bij Het Surfproject en ik vind het mooi om te zien hoe surfen op verschillende manieren een positieve invloed op mensen kan hebben. Daarom wil ik ook graag mijn verhaal delen over surfen en mijn mentale gezondheid.

Mijn verhaal: een eetstoornis en mijn relatie met surfen

Ik had mijn eerste surfles aan het einde van de zomer in 2017. Het was het idee van een vriendin om samen met wat vrienden een surfles te nemen, maar het kwam er steeds niet van. Ik wilde het toch graag een keer proberen en besloot daarom zelf een les te nemen.

Na die ene les was ik meteen verkocht en ik kon niet wachten tot de volgende zomer om meer lessen te nemen. Na de zomer ging het echter steeds slechter met mijn mentale gezondheid. Het ging al een tijdje niet goed. Ik had al een aantal jaar een eetstoornis en het ging met pieken en dalen soms voor een langere periode goed en daarna weer wat minder. Op dat moment zat ik echter in een van mijn diepste dalen en daarom besloot ik om me aan te melden voor een behandeling. Daarop kreeg ik te horen dat ik vijf maanden op de wachtlijst zou komen te staan.

Tijdens het wachten werd mijn eetstoornis alleen maar erger. Ik verloor mezelf er totaal in. Elke dag was ik alleen maar bezig met zo min mogelijk proberen te eten, zo veel mogelijk proberen te bewegen en constant smoesjes bedenken om mensen wijs te maken dat het toch wel goed met me ging. Mijn eetstoornis draaide voornamelijk om controle en het niet willen voelen van emoties zoals angst en onzekerheid. Ik had strikte eetregels die ik elke dag moest volgen.

Ook mijn relatie met sporten was verstoord. Ik sportte alleen maar om af te vallen. Het was een compulsieve gewoonte om elke keer na het eten een rondje te lopen om te compenseren voor wat ik had gegeten. Op een gegeven moment had ik ook de energie niet meer om meer te doen dan een stukje te lopen. Dit vond ik vooral vervelend omdat ik altijd van sporten heb gehouden, maar nu niet meer wist hoe ik er plezier uit kon halen.

Toen mijn behandeling eindelijk begon, werd me verteld dat ik aan moest komen in gewicht. Iets waar ik heel erg tegenop zag. Tijdens de eerste maand van de behandeling moest ik eerst op zoek naar motivatie. Mijn motivatie was op dat moment nog niet heel erg concreet - ik wilde wel beter worden maar zag niet echt de toegevoegde waarde van aankomen in gewicht daarin. Het aankom-traject viel me daardoor in het begin ook erg zwaar.

Mijn therapeut gaf me het advies om mijn motivatie nog concreter te maken, zodat ik specifiek iets had om naar uit te kijken. Ik wilde nog steeds heel graag een tweede surfles nemen en besloot dat dit mijn beloning zou worden. Met mijn therapeut sprak ik af dat ik een surfles mocht nemen zodra ik binnen een voor mij gezond BMI zou komen. Om mezelf hieraan te herinneren zocht ik naar surffoto’s en maakte ik er motiverende afbeeldingen van die ik als achtergrond kon gebruiken op mijn telefoon.

Met ups en downs lukte het me om met deze motivatie door het aankom-traject heen te komen en na twaalf weken was het zo ver; Ik had mijn doel gehaald – ik mocht een surfles nemen. Het was net begin juli en de timing kon niet beter. Ik plande er meteen drie. Ik herinner me nog hoe nerveus ik was voor die eerste lessen, maar ook hoe blij en enthousiast ik was achteraf. Eindelijk vond ik weer plezier in sporten.

Wat me vooral nog bijstaat van de eerste lessen is de surf-instructrice die de lessen gaf. Ze was een sterke, Portugese vrouw die á la Baywatch met een 9” surfboard onder haar arm over het strand rende, terwijl ik nog niet eens alleen mijn eigen board kon dragen. Ze vormde een inspiratie voor me en ik bedacht me dat ik net zo sterk wilde worden als zij. Ik realiseerde me ook dat als ik wilde surfen, ik genoeg kracht en energie moest hebben en dat ik daarvoor goed voor mijn lichaam moest gaan zorgen.

Daarnaast is surfen confronterend. Als emoties hoog oplopen in het water is er geen mogelijkheid om ze uit de weg te gaan. Tijdens het surfen voelde ik weer blijdschap, maar ook frustratie, angst en soms zelfs paniek. Ik kwam mijn perfectionisme weer tegen en de druk die ik altijd op mezelf leg om alles zo goed mogelijk te willen doen. Maar op een of andere manier is die confrontatie aangaan met de zee helend voor me geweest. Mijn eetstoornis stond in het teken van controle, mijn emoties wegstoppen en doen alsof alles goed ging. Tijdens het surfen deed ik opeens het tegenovergestelde.

Na de behandeling was mijn eetstoornis nog niet helemaal over. Daarna begon pas het echte werk, zoals mijn therapeut vaak zei. Maar ik had weer energie. Ik voelde weer blijdschap en voldoening. Die omslag was voor mij genoeg reden om nooit meer terug te willen naar mijn eetstoornis en ik kan nu dan ook met trots zeggen dat ik mijn eetstoornis ruim drie jaar geleden volledig achter me heb gelaten! :)

Mijn vraag aan jou

Tijdens mijn eetstoornis had ik een specifiek beeld van hoe een “mooi” en gezond lichaam eruit zou moeten zien. Maar toen mijn lichaam aan dat beeld voldeed, voelde ik me alles behalve gezond en ik vond mijn lichaam nog steeds niet goed, niet mooi, niet dun genoeg. Tijdens mijn herstel moest ik echt voor mezelf herdefiniëren; hoe voelt een gezond lichaam voor mij?

Een gezond lichaam is voor mij een lichaam waarmee ik genoeg energie heb om te doen wat ik wil. Een lichaam waarmee ik met plezier kan sporten en golven kan surfen. Een lichaam waarmee ik kan voelen, kan beleven. Een lichaam waarin ik me thuis voel.

Hoe voelt een gezond lichaam voor jou?